Werken via de kerk zit diepgeworteld in Tearfund als organisatie

Guido de Vries werkte onder meer in Soedan, Myanmar, Sri Lanka en Oeganda. Sinds 1 mei 2023 is hij directeur van Tearfund Nederland, omdat ‘Tearfund de nadruk op de zelfredzaamheid van mensen legt en daarnaast een beroep doet op mensen hier in Nederland om na denken over de impact van hun leefwijze en gedrag.’ Samen met Guido blikken we terug op het afgelopen jaar én kijken we vooruit.

Je bent ruim anderhalf jaar terug in Nederland. Hoe bevalt dat?

‘Goed. Ik heb bijna 20 jaar in het buitenland gewoond en gewerkt en als expat weer thuis maakt me dat niet meteen weer een Nederlander onder de Nederlanders. Het was voor mij bijvoorbeeld wennen dat het bij de Tweede Kamerverkiezingen vooral ging over issues die spelen binnen de eigen grenzen. Mijn aandacht was altijd gericht op het buitenland, en nog heb ik meer interesse in wat er elders ter wereld gebeurt. Twee decennia in het buitenland verbreedt automatisch je horizon. 
Maar toch heb ik samen met mijn gezin inmiddels wel mijn draai gevonden hier in Nederland. Het helpt ook dat ik me binnen Tearfund goed op m’n plek voel. Het is een mooi en bevlogen team waarmee ik mag samenwerken.’ 

Heb je Tearfund op een andere manier leren kennen?

‘Kijk, van tevoren wist ik ongeveer aan welke organisatie ik me ging verbinden, maar een groot deel is ook verwachting. Dat Tearfund via lokale kerken werkt, was mij bekend. Maar als ik heel eerlijk ben, besefte ik onvoldoende de diepte ervan. Ik beschouwde het als een mooie, goede werkwijze. Maar eigenlijk is het niet zozeer een werkwijze, het is het DNA van Tearfund. Het is de overtuiging dat het geloof te maken heeft met alle aspecten van het leven. Het geestelijke is belangrijk, maar het sociale, economische, ecologische en al het andere doen er net zo goed toe. En de kerk mag zich op die terreinen inzetten om Gods koninkrijk heel praktisch zichtbaar te maken. Deze manier van geloven past bij mijn persoonlijke overtuiging, maar ik ontdekte dat het dus ook diepgeworteld zit in Tearfund als organisatie.’

Je hebt 20 jaar in het veld gewerkt, in landen als Soedan, Oeganda, Sri Lanka en Myanmar. Mis je dat?

‘Ik sta inderdaad nu wat meer op afstand van de uitvoering van de projecten en diep in mijn hart mis ik dat nog wel, ja. Tegelijkertijd zijn daar heel veel mooie dingen voor in de plaats gekomen. In mijn werk in het buitenland waren de meeste relaties en netwerken gericht op fondsenwerving of uitvoering. In mijn rol bij Tearfund maak ik onderdeel uit van diverse internationale en nationale netwerken waarbij het ook gaat om lobby en bepleiten. Dat vind ik erg boeiend, evenals de grote diversiteit aan achtergronden en identiteiten van de partijen waarmee ik te maken heb.’  
 

We hebben een Bijbelse opdracht om te zorgen voor dat waar God van houdt

Wat voor een jaar heb je achter de rug?

‘Een van de eerste activiteiten was een bijeenkomst waarin we als collega’s hebben stilgestaan bij het 50-jarig bestaan van Tearfund. Otto de Bruijne (één van de oprichters, red.) was er ook, evenals een aantal personen die in het verleden deel hebben uitgemaakt van die halve eeuw. Het was mooi om in die besloten setting de bevlogenheid van het team te zien. Later, in oktober, mochten we nog meer oud-collega’s en directeuren, collega-organisaties en donateurs ontmoeten tijdens het jubileumconcert. Dat was goed. Maar wat voor mij echt een hoogtepunt was, was Groengelovig. Dat evenement vond diezelfde dag overdag plaats. Naast een geweldig georganiseerde dag, was ik onder de indruk van de ruim 1.000 bezoekers die daar kwamen om geïnspireerd en uitgedaagd te worden op het gebied van een duurzame levensstijl. 
En ik zou haast vergeten dat we als Tearfund de CHS-certificatie hebben ontvangen, het belangrijkste keurmerk binnen de ontwikkelingssector en een bevestiging van de kwaliteit van ons werk.’

En je hebt projecten bezocht in Indonesië. Hoe was dat?

‘Ja, klopt. Eigenlijk was dat ook een hoogtepunt in het afgelopen jaar. Het was indrukwekkend om te zien hoe gemeenschappen zijn veranderd door de rol van de kerk. Het was voor mij misschien wel het moment dat ik besefte wat het DNA van Tearfund is. Het zijn vaak langlopende trajecten en wat er precies gebeurt, is voor buitenstaanders soms lastig te begrijpen. Armoede is vaak iets wat al generaties lang onderdeel is van de bevolking. Daarmee is er ook een afhankelijkheid van hulpverlening ontstaan. De werkwijze van Tearfund is dat aan de hand van Bijbelstudies mensen Gods plan met hun leven ontdekken en zien welke mogelijkheden zij tot hun beschikking hebben. Een van de Bijbelstudies gaat bijvoorbeeld over Elia die bij een weduwe in huis kwam. Hij nam geen zak geld mee, maar vroeg haar: ‘Wat heb je zelf?’ Zij zei: ‘Ik heb een klein beetje olie en mijn buren hebben potten en pannen.’ Het is één van de studies die deelnemers helpen om te denken vanuit mogelijkheden die God gegeven heeft. Deze mindset verandering breekt de afhankelijkheid van externe hulp en brengt gemeenschappen tot bloei.’ 

Een belangrijke reden voor jou om bij Tearfund aan de slag te gaan is het aspect van bewustwording hier in Nederland. 

‘Thema’s waar we ons veel mee bezighouden zijn armoede en onrecht en dat zorgt voor een grote diversiteit aan projecten. Onder meer levensonderhoud en bestaanszekerheid via bijvoorbeeld duurzame landbouw en de aanpak seksueel en huiselijk geweld en uitbuiting. En niet in de laatste plaats het weerbaar maken van mensen die te maken hebben met de negatieve gevolgen van het veranderende klimaat. Voor dat onrecht vragen we heel nadrukkelijk aandacht hier in Nederland. De meest welvarende landen veroorzaken verreweg de meeste uitstoot van broeikasgassen. De meest kwetsbare mensen op aarde dragen het minst bij aan klimaatverandering, maar ondervinden wel de grootste impact ervan. Het is de reden dat wij hier in Nederland inzetten op bewustwording en gedragsverandering. Een duurzame manier van leven en werken is namelijk één van de beste strategieën tegen armoede en onrecht. Er zijn christenen die zeggen ‘God heeft de wereld in Zijn hand, dus waar maak je je druk om?’ Of die het afdoen als ‘de groene sekte’. Ik vind die houding heel moeilijk te begrijpen. Als ik Johannes 3:16 lees, dan staat daar dat God van de wereld houdt. Er staat niet ‘mensen’, maar ‘wereld’, heel de schepping. We hebben een Bijbelse opdracht om te zorgen voor dat waar God van houdt. Bovendien: als anderen ter wereld lijden als gevolg van de manier waarop wij leven, dan doet dat een appel op ons.’
 

Welke thema’s zullen in de toekomst een belangrijke plek innemen bij Tearfund?

‘Lokalisatie en vredesopbouw. Lokalisatie betekent dat we de stem van het Mondiale Zuiden de belangrijkste plek willen geven in het bepalen en uitvoeren van de projecten. Als Tearfund lopen we daar best al in voorop, omdat we uitsluitend via lokale partnerorganisaties en kerken werken. Toch ligt een groot deel van de regie ook nog bij ons, niet in de laatste plaats vanwege de verantwoordingsplicht die wij als organisatie hebben richting onze donateurs. De verantwoordelijkheid neerleggen bij de mensen die zelf het beste zicht hebben op hun eigen context hebben, dat is een spannende ontwikkeling in de sector, maar eentje die wel heel goed past bij de manier hoe wij willen werken. 
Vredesopbouw wordt ook steeds belangrijker. Wereldwijd leven meer dan een miljard mensen in kwetsbare omstandigheden als gevolg van conflicten en geweld. In die kwetsbare context is het vaak makkelijker om de ander als vijand te zien dan van die persoon te houden. We vergeten nog wel eens dat 80% van de wereldbevolking gelovig is. Religie kan dus een sleutelrol vervullen in veranderprocessen door mensen te leren hoe je met je naaste moet omgaan. Als Tearfund laten we via de kerk de Bijbelse boodschap klinken die gaat over eenheid, vrede en verzoening. We zien prachtige resultaten in landen als Zuid-Soedan, Zimbabwe en Congo.’

Wat houdt jou gemotiveerd?

‘De collega’s, het mooie werk, het contact met de partnerorganisaties, de netwerken… ik vind het een voorrecht om in een bevlogen omgeving te mogen werken. Tegelijkertijd is het werk intensief. Ik ben een rationeel persoon en dat maakt dat ik heel nuchter kijk naar wat ik kan doen. Wat wij als Tearfund kunnen doen, daar ligt onze verantwoordelijkheid. Het land waarin ik hiervoor woonde en werkte, was Soedan. Daar is zo´n ongelooflijke crisis gaande en dat raakt me. Misschien nu wel meer omdat ik daar niet meer actief ben. Het gevoel van machteloosheid omdat ik hier in Nederland ben en de mensen met wie ik werkte daar met die omstandigheden moeten dealen. Bidden en doen wat binnen onze mogelijkheden ligt is het enige dat je kunt doen. Om mijn zinnen te verzetten, loop ik een paar keer per week hard. Het helpt me om fit te blijven, fysiek maar zeker ook in mijn hoofd.’

Wat hoop je met Tearfund te bereiken?

‘Ten diepste dat de missie steeds meer gestalte en uitwerking zal krijgen. Dat kerken en gemeenschappen over de hele wereld hun waarde in Gods ogen mogen zien en zelf de regie nemen om de armoede en het onrecht in hun omgeving zelf aan te pakken. Dat is veerkracht, dat is gemeenschapszin. Daar zouden wij in Nederland echt veel van kunnen leren. Daarom halen we de verhalen van het Mondiale Zuiden hierheen. Wereldwijd met elkaar in verbinding zijn en vandaaruit werken aan bewustwording en gedragsverandering. Ik hoop dat we daar in de komende periode echt een flinke impuls aan gaan geven.’ 

Help mee!

Afbeelding
Kerk & Community

Kerk & Community

Kerken vormen het hart van ons werk. In binnen- en buitenland werken we met de kerk om verschil te maken, omdat we geloven in de kracht van de kerk.
Gerelateerde content
Mary uit Zuid-Soedan
Verhaal
Lees meer
26 August 2024

Mary: ‘De kerk hielp mij om zelf op te staan uit armoede’

In onze programma’s zijn het vooral vrouwen die actief zijn. Mary uit Zuid-Soedan is één van hen en zij laat zien dat de [...]
Lees meer
Kerk in Azië
Verhaal
Lees meer
24 June 2024

Kerken die te maken hebben met uitsluiting en vervolging, hebben onze steun hard nodig

In een aantal landen waar Tearfund werkt, is de kerk in de minderheid. Sterker: veel christenen hebben in die landen te maken [...]
Lees meer
Prossy uit Lwengo
Verhaal
Lees meer
6 June 2024

Onderzoek wijst uit: de aanpak van Tearfund werkt!

Als jij 1000 euro mocht investeren om armoede aan te pakken, hoe zou jij die dan besteden? De bouw van een school? Een [...]
Lees meer
Otto de Bruijne
Verhaal
Lees meer
3 June 2024

Otto de Bruijne: ‘De kerk vond Tearfund uit’

Wat motiveerde Tearfund om ervoor te kiezen om via de kerk te werken? Deze vraag legden wij voor aan Otto de Bruijne, [...]
Lees meer
Bizunesh Tearfund
Verhaal
Lees meer
16 May 2024

Bizunesh Dana uit Ethiopië: ‘Dankzij de kerk werden we betere partners en ouders’

In Ethiopië is er al jaren veel druk op voedselzekerheid. Er heerst schaamte voor het niet kunnen genereren van een inkomen [...]
Lees meer
Pastor Yusuf
Verhaal
Lees meer
16 May 2024

Pastor Yusuf: ‘We zijn als kerk uitgedaagd om onze rol in de gemeenschap op te pakken’

In het dorp Lwengo, in het zuidwesten van Oeganda, traint Tearfund de plaatselijke baptistengemeente. Wij spraken met pastor [...]
Lees meer
Oeganda - kerk
Verhaal
Lees meer
8 May 2024

Dit is mijn kerk

Meer dan 2,5 miljoen mensen gaan in Nederland regelmatig naar de kerk. Zij geloven niet alleen in Jezus, maar ook in het [...]
Lees meer
Oeganda - kerk
Verhaal
Lees meer
2 May 2024

Tearfund: samen met de kerk! Maar waarom eigenlijk?

Ken je dat: dat je een warm gevoel krijgt wanneer je denkt aan jouw kerkelijke gemeente? Een plek waar Gods liefde centraal [...]
Lees meer
Prossy uit Lwengo
Verhaal
Lees meer
2 May 2024

'In mijn kerk strijden we samen tegen armoede'

‘Wie had gedacht dat koffie ervoor zou zorgen dat mijn kinderen naar school kunnen gaan?’ Aan het woord is de Oegandese [...]
Lees meer
Drie vrouwen werken op hun akker.
Verhaal
Lees meer
21 March 2024

‘Als we ons verenigen, dan kunnen we veel meer bereiken’

In Zimbabwe leeft 70% van de bevolking onder de armoedegrens. Door de klimaatverandering vermindert de voedselzekerheid en [...]
Lees meer