Afbeelding
Verhaal
5 juni 2021
COVID-19: de allerarmsten lijden het meest
COVID-19 trof de hele wereld, maar in het bijzonder de meest kwetsbaren in arme landen als Zimbabwe. Via onze lokale partner FACT konden we ca. 4.000 personen voorlichting geven op het gebied van preventie. Van deze groep ontvingen 100 huishoudens (ca. 500 personen) voedselhulp met bakolie, maismeel, gedroogde vis en zout en twee pakketten met hygiënematerialen. Zij werden hiermee voor een periode van 8 maanden geholpen.
Zimbabwe telt 13 miljoen inwoners. In de periode van maart 2020 tot februari 2021 overleden officieel 1.400 personen als gevolg van COVID-19 en raakten 35.000 mensen besmet. De noodhulp werd geboden via onze lokale partner Family Aids Caring Trust (FACT), een van de allereerste ngo’s in Zimbabwe die concrete hulp bood ten tijde van de hiv/aids-pandemie eind jaren ’80 en begin jaren ‘90. Hoewel dit nog steeds speelt in het land, is de focus de afgelopen jaren ook naar andere gebieden verschoven. Wij spraken begin februari 2021 met Gertrude Shumba (directeur), Jenifer Tavengerwei (programmacoördinator) en Joseph Chakandinakira (projectleider en veldtrainer) naar aanleiding van de noodhulp die is geboden vanwege COVID-19.
2020 was zwaar.
Inflatie
‘2020 was zwaar’, begint Jenifer. ‘We waren nog aan het herstellen van orkaan Idai die ons land in maart 2019 trof, toen COVID-19 kwam. De eerste golf in maart 2020 was zwaar maar de tweede die ons in november trof, bleek nog zwaarder. De cijfers laten zien dat het nu gelukkig weer de goede kant op gaat, maar er wordt ook gevreesd voor de derde golf. Daarnaast hebben we te maken gehad met onregelmatige regenval. We hadden perioden van extreme droogte en perioden van heftige regenval als gevolg van cyclonen. Idai was de ergste orkaan die we hebben meegemaakt, maar ook orkaan Eloïse zorgde afgelopen januari nog voor veel overlast en heeft onze infrastructuur en gewassen verder beschadigd.’
‘Met name voor de mensen die wonen op het platteland was het geen goed jaar’, vult Joseph aan. ‘De lockdown zorgde ervoor dat de onderlinge handel onmogelijk werd gemaakt. Bovendien is hun spaargeld in rook opgegaan omdat door de voortdurende inflatie de Zimbabwaanse munteenheid steeds minder waard is geworden. De Amerikaanse dollar is de afgelopen jaren de gangbare valuta, maar daar kunnen ze op het platteland nauwelijks aan komen.’
Zelfredzaam
Door de signalen die binnenkwamen via onder andere de kerken, kon in maart 2020 de situatie en de omvang van de nood als gevolg van COVID-19 goed en snel in kaart worden gebracht. Via flyers en radiostations werd er voorlichting gegeven om verdere verspreiding van het virus te voorkomen. Het netwerk van kerken werd hiervoor ingezet en zij hielpen ook bij de verdeling van de voedselpakketten en hygiënemiddelen. Ook binnen de gemeenschappen wordt gebouwd aan het versterken van netwerken en relaties. Joseph: ‘Dat zie je bijvoorbeeld terug in de zelfhulpgroepen. We stimuleren deelnemers om samen te komen zodat ze sterker zijn en voor zichzelf en elkaar kunnen zorgen. Ze zijn werkzaam op diverse terreinen van de agrarische sector en dat voorziet henzelf van voedsel, maar zorgt ook voor handel en dus extra inkomsten voor het huishouden. Op die manier zijn ze beter bestand tegen toekomstige tegenslagen. We streven ernaar dat ze straks zelfredzaam zijn.’ Gertrude: ‘COVID-19 heeft daar helaas wel weer een grote impact op gehad. De zelfhulpgroepen konden door de lockdown niet samenkomen en het gezamenlijk sparen stond stil. Er vond geen onderlinge handel plaats, en het uitwisselen van informatie en het elkaar ondersteunen en bemoedigen werden belemmerd.’
Door bij kerkleiders bewustwording te creëren, hopen we huiselijk en seksueel geweld te bestrijden, hun impact op de gemeenschappen is groot.
Huiselijk en seksueel geweld
Een van de grote problemen in Zimbabwe is huiselijk en seksueel geweld als gevolg van een ongelijke verhouding tussen mannen en vrouwen. Doordat de meeste mensen vanwege de lockdown gedwongen thuiszitten, is hier een grotere voedingsbodem voor. Iets wat onderstreept wordt door het aantal meldingen. Gertrude: ‘We hebben een telefonische hulplijn geopend en we ontvingen meer dan 6.000 meldingen in de periode van maart tot en met november. 20% betrof fysiek geweld, 80% seksueel geweld. In 90% van de gevallen was de dader een familielid of bekende van het slachtoffer. Andere cijfers laten bovendien een toename van het aantal tienerzwangerschappen zien.’ ‘Eén van de kerkleiders heeft op de radio actie gevoerd tegen dit probleem’, vult Joseph aan. `Hij noemde dat veel christenen teksten uit de Bijbel verkeerd interpreteren. Bijvoorbeeld als er staat ‘vrouwen, wees uw man onderdanig’ dan wordt dat zo opgevat alsof dat vrouwen minderwaardig zijn ten opzichte van de man. Dit soort misvattingen zitten diepgeworteld in de cultuur, ook onder christenen. Door bij kerkleiders hier bewustwording voor te creëren, hopen we dit huiselijk en seksueel geweld te kunnen bestrijden, hun impact op de gemeenschappen is groot.’
Dilemma
Trainingen met het oog op bewustwording van huiselijk en seksueel geweld en de opvang van en hulpverlening aan slachtoffers worden vaak via kerken georganiseerd, maar FACT werkt op dit gebied ook samen met de politie. Gertrude: ‘Er zijn helaas maar weinig plekken waar slachtoffers fatsoenlijke hulpverlening kunnen krijgen, en meestal bestaat die dan uitsluitend uit fysieke, medische zorg. Het afgelopen jaar hebben we stappen kunnen zetten door politiemensen te trainen om met zorg met de slachtoffers om te gaan en ook oog te hebben voor het trauma dat het geweld heeft veroorzaakt.’
Voor veel slachtoffers is het lastig om aangifte te doen omdat de dader meestal een bekende of familielid is, die vaak ook een van de kostwinners is. Het aangeven kan leiden tot arrestatie met als gevolg dat inkomsten verdwijnen, terwijl die inkomsten al onder druk staan. Dit is een groot dilemma waar de slachtoffers voor staan, boven op het trauma dat ze hebben. FACT heeft inmiddels twee opvanghuizen opgestart waar vrouwen in alle veiligheid terechtkunnen en psychosociale hulp en juridische steun krijgen.’
Lees ons jaarverslag 2020
Bovenstaand verhaal komt uit ons jaarverslag 2020. Benieuwd naar wat Tearfund vorig jaar ondernam om armoede en onrecht tegen te gaan? Lees het hier!
Afbeelding
Noodhulp
Op het moment dat zich een crisis voordoet, zoals een natuurramp of een gewapende conflict, dan zoekt Tearfund naar mogelijkheden om noodhulp te bieden aan de getroffen bevolking. We leggen je graag uit hoe we noodhulp verlenen en wat er nodig is voor deze noodhulp.
