Priya uit India: ‘We kunnen kiezen om goed te doen, maar dienen gaat verder dan dat’

Hoe gaat het met je?

‘Het gaat goed. Ik ben blij dat we de afgelopen weken hebben overleefd, maar merk wel dat de vermoeidheid nu pas naar boven komt. Als ik terugkijk hebben we veel geleerd. Aan het eind van elke dag hadden we het gevoel dat we het niet meer aankonden, maar iedere ochtend ervaarden we zoveel nieuwe kracht. Dat is heel bijzonder.’

Sinds eind april is het ziekenhuis ingericht als coronaziekenhuis. Hoe ziet dat eruit?

‘Onze teams die normaal gesproken op andere plekken werken, worden nu grotendeels als extra capaciteit ingezet op de corona-afdeling. Het Community Health Team dat gewoonlijk dorpen en gemeenschappen bezoekt, houdt zich bezig met het opvangen van mensen en helpt mee met het afnemen van testen. Zij geven ook informatie en begeleiding voor wie dat nodig heeft. Zelf ben ik onderdeel van het team dat meehelpt in de ziekenzaal. Hier werken we als primaire verzorger voor coronapatiënten. We helpen hen met alles wat ze zelf niet kunnen: van verzorging tot eten geven. Dat soort dingen doen we normaal niet, dus dat is een hele nieuwe ervaring. Het belangrijkst is dat we er zijn voor de patiënten en het contact tussen patiënten en familieleden onderhouden. Als een patiënt binnenkomt is hij of zij vaak nog niet op zijn ziekst. Maar binnen een week gaat zijn of haar gezondheid meestal ernstig achteruit. Omdat familieleden de patiënt niet zien, is dat lastig te begrijpen. Daarom videobellen we met de familie, zodat ze kunnen zien hoe het gaat. Dit helpt ook om familieleden het gevoel te geven dat ze onderdeel zijn van het verzorgingsproces.’

Wat raakte je het meest tijdens de piek?

‘Er zijn veel bijzondere verhalen die me de afgelopen weken hebben geraakt. Er lagen bijvoorbeeld een aantal ouderen in de ziekenzaal. Ze waren al behoorlijk ziek toen hun kinderen hen brachten. Ze begrepen niet goed wat corona was en voelden zich in de steek gelaten. Ze snapten ook niet waarom ze ons niet konden zien door de beschermende kleding. De hele situatie was desoriënterend voor hen. We leerden hen kennen gedurende de tijd dat ze in het ziekenhuis lagen. Ze vertelden ons hun levensverhaal, we ontdekten wat ze leuk vonden… Om hen vervolgens steeds zieker te zien worden was zwaar. We videobelden met hun familie zodat ze hun laatste woorden konden delen. Na hun overlijden maakten we hen klaar en droegen we hun lichamen over. Dat leidde tot gesprekken; we konden de familieleden nog een aantal herinneringen geven. Het was moeilijk, maar hielp hen in het rouwproces. Vooraf had ik nooit verwacht dat dit ook onderdeel zou zijn van coronahulp.’

Hoe lukte het jullie om om te gaan met de hoge druk in het ziekenhuis?

‘Heel eerlijk: ik weet niet of dat is gelukt. We hebben nog geen kans gehad om stil te staan en te evalueren, want ondanks dat het nu rustiger is, zijn we nog steeds elke dag in de ziekenzaal. Ik zou willen dat ik kan zeggen dat we het vol konden houden dankzij onze kracht. Maar die is ons echt gegeven. We hebben ervaren wat het betekent om je gedragen te voelen. Het is echt God in ons die ons erdoorheen helpt.’

Hoe hielpen jullie patiënten zonder corona?

‘Het ziekenhuis bleef gewoon open, omdat er in de omgeving waar we zitten geen andere ziekenhuizen zijn. Operaties die niet noodzakelijk waren zijn uitgesteld. Normaal werk ik in het ziekenhuis met kinderen met een beperking. Die programma’s konden natuurlijk niet doorgaan. We zijn nu weer gestart met het geven van online therapie. Daarmee zijn we tijdens het begin van de pandemie begonnen omdat we geen risico wilden nemen met kinderen met een beperking. We videobellen met de ouders en hun kind en observeren hen op die manier. Tijdens de laatste lockdown hadden we al therapiepakketten uitgedeeld. Die konden we nu ook gebruiken tijdens het videobellen. Natuurlijk is het niet ideaal, maar tegelijkertijd zagen we dat het ouders juist ook nieuwe kracht gaf. Het zorgde voor een extra connectie tussen hen en hun kind, en dat is echt iets dat je meeneemt voor het leven. Omdat we zien dat dit werkt, hopen we ook ooit een app te kunnen maken met video’s en online sessies, zodat we ook mensen kunnen bereiken die ver weg wonen of de extra zorg niet kunnen betalen.’

Waar maak je je zorgen over voor de komende weken?

‘Een grote zorg is dat onze lockdown langzaam wordt opgeheven. De lockdown hielp om het aantal besmettingen sterk te laten afnemen. Als er weer meer vrijheid is weten we niet wat er gaat gebeuren. Sommige mensen vrezen voor een derde golf, anderen niet. Maar er is veel onzekerheid. Tegelijkertijd weten we dat de lockdown niet voor eeuwig kan duren, want het heeft een enorme impact op de economie. Het is een moeilijk ethisch besluit: de kans op een derde golf en nog meer overlijdens door corona is groot, maar als we nog heel lang in een lockdown blijven is de kans groot dat veel mensen overlijden door uithongering. Ik vrees ook dat er meer mensen dan voorheen moeten dealen met problemen met hun mentale gezondheid. Er zijn veel mensen overleden door corona. Dat besef, dat iemand die je persoonlijk kent er niet meer is, moet nog komen en gaan we pas voelen als we weer mensen ontmoeten. Dat stukje van het rouwproces hebben we nog niet gehad.’