Kerkverlating: christenen in Nederland worstelen er enorm mee. Ondertussen groeit de kerk in andere werelddelen wél. Tearfund-collega en priester René August over oorzaak en oplossing: 'We hebben onze taak om een plek van verbinding te zijn verwaarloosd.'
Bij Tearfund geloven we in de kracht van de kerk. Kerken vormen het hart van ons werk. Tegelijk zien we kerken in Nederland en West-Europa worstelen. Hoe blijven ze krachtig en relevant voor hun omgeving? Wat is hun antwoord op de maar doorgaande kerkverlating?
Voor ons magazine 'Moed' interviewden we onze Zuid-Afrikaanse collega en Anglicaanse priester René August over deze vragen. Bestel gratis je eigen exemplaar van het Tearfund Moed-magazine
“Secularisatie geldt eigenlijk voor heel West-Europa. We zien kerkverlating ook hier in Zuid-Afrika. Opvallend genoeg alleen in de kerkverbanden met een Europese oorsprong. De eigen, lokale kerken groeien en bloeien."
"Ik denk dat de blinde vlek die kerkverlating veroorzaakt, individualisme heet. We zijn de relatie met elkaar kwijtgeraakt."
"Je ziet het bijvoorbeeld terug in de aanbidding in onze erediensten. Daar zit veel individualisme in. Iedereen zingt met de ogen gesloten, de handen opgeheven en wachtend op de Heilige Geest. En we zingen liederen als: `Mijn Jezus, mijn Redder’ en `Ik hou van U, Heer’. Er is veel ik, en heel weinig wij in onze aanbidding."
Er is veel ik en heel weinig wij in onze aanbidding
"In veel kerken staat aanbidding centraal, terwijl ik nergens in de Bijbel lees dat Jezus zegt: aanbid mij. Wel roept Hij ons op om lief te hebben en Hem te volgen. Die navolging van Christus is wat naar de achtergrond geschoven."
"Ik zou willen dat we die weer de eerste prioriteit gaan geven, want dat heeft namelijk consequenties voor de relatie met onze naasten. Ik bedoel: we kennen vast allemaal mensen in onze omgeving die op je zenuwen werken. Juist dan besef je dat je God nodig hebt om die ander lief te hebben.”
“Laten we teruggaan naar de eerste kerk, waar christenen samen het lichaam van Christus vormden. We moeten benadrukken dat we bij elkaar horen. Dat jij en ik broer en zus zijn, want door Jezus zijn we familie."
"Dat is een boodschap die we vandaag de dag te weinig horen. En daarmee hebben we onze taak om een plaats van verbinding te zijn verwaarloosd. Mensen zijn buiten de kerkmuren op zoek gegaan naar plekken waar ze wel een vorm van verbondenheid ervaren."
“Ja, absoluut. Wat ik zie gebeuren, is dat steeds meer mensen zoeken naar authenticiteit. Het moet oprecht en eerlijk zijn, anders zijn ze niet geïnteresseerd. Die plaatsen van heroriëntatie, waar bezinning is over wat het betekent om kerk te zijn, zie ik als tekenen van hoop. We zijn steeds meer gaan beseffen dat dingen met elkaar in verbinding staan."
Als we verbinding leggen tussen álle aspecten van het leven, doorbreken we individualisme
"Even een vergelijking. Wanneer je een vis wilt begrijpen, dan doe je dat niet door hem uit het water te halen en open te snijden. We moeten ook naar de vis in het water kijken en hoe hij zich verhoudt tot andere vissen. Wat er gebeurt als zijn voedselvoorraad wordt aangetast en wat er gebeurt als de watertemperatuur met één graad stijgt."
"Er is zoveel meer te ontdekken wanneer we de context en de onderlinge relaties gaan bekijken. De plekken waar verbinding wordt gelegd tussen alle aspecten van het leven, daar wordt het individualisme doorbroken."
"En dat uit zich in de manier waarop we met elkaar en met onze planeet omgaan. Daar wordt Gods Koninkrijk zichtbaar gemaakt en dat is hoopvol. Het helpt ons om het grote verhaal te zien.”