Maandag - Worstelen met jezelf / God

Maar zelf bleef Jakob achter, helemaal alleen, en er worstelde iemand met hem totdat de dag aanbrak. Genesis 32:23-32

Een hele nacht knokken, je begrijpt niet met wie. Het wordt ochtend en die ander geeft je een nieuwe naam. Israël. God-worstelaar. Wacht even… Heb ik zojuist geworsteld met…?

Het wordt nog wonderlijker. Jakob durft zijn diepste angsten tegemoet te treden en verzoent zich eindelijk met zijn broer Esau. ‘Oog in oog staan met jou is als oog in oog staan met God,’ zegt hij geëmotioneerd (33:10).

Ho, stop, terugspoelen. Hij heeft dus net met God gevochten. En nu beweert hij dat Esau er als God uitziet. Heeft hij dus eigenlijk met Esau gevochten? Maar dan buitelt het verhaal nog een keer, want dat is zijn tweelingbroer. Ze hebben hetzelfde gezicht. Heeft Jakob dus eigenlijk… met zichzelf gevochten?

Ik heb het vaak meegemaakt. Als ik met een ander in conflict was, bleek ik eigenlijk met mijzelf in de knoop, en dat bleek telkens een worsteling met God.

Jezus nodigt me uit om mensen te naderen alsof God ze heeft gezonden.

Dinsdag - Alsof God…

Maar laat het niet gebeuren zoals ik het wil, maar zoals u het wilt. Matteüs 26:36-46

Zijn je de parallellen met het verhaal van gisteren opgevallen? Net als Jakob is Jezus bij de oever van een rivier. Nu niet de Jabbok, maar de Kidron. Ook deze keer slapen zijn naasten, terwijl zijn grootste angsten naderen en hij de hele nacht moet worstelen. Als het ochtend wordt, zal Hij het lot van Israël dragen. Toen Jakob zijn tweelingbroer ontmoette, herkende hij in diens gezicht God. En toen Jezus zijn vijanden tegemoet trad? Hij begroet ze alsof het Gods bedoeling is dat ze naderen.

Er zijn mensen die teleurgesteld in mij zijn. Die op mij neerkijken. Zelfs, heb ik gemerkt, die mij haten. Jezus nodigt me uit om ze te naderen alsof God ze heeft gezonden.

Woensdag - Letterlijk en figuurlijk

Wanneer ik van de aarde omhoog geheven wordt… Daarmee bedoelde hij de wijze waarop hij zou sterven. Johannes 12:20-36

Jezus kwam om ons ‘vast te hechten’ aan God. Dat gebeurde eerst alleen in hemzelf. Hij leefde helemaal verknoopt met God: hij was Gods zoon. Dat was nog nooit gebeurd: wij hadden altijd los geleefd. Maar vanaf nu werd het mogelijk. Zoals Jezus was, zo kunnen wij uiteindelijk worden: helemaal opgaan in God, vol van liefde, leven, licht…

Om definitief ‘vast’ te zitten aan God, moest Hij tot het uiterste gaan. Een beetje zoals je even duwt en trekt aan iets dat je net hebt gelijmd. Dat is de kruisiging. Alles werd geprobeerd om Jezus weer los te krijgen van God. Maar het lukte niet. Het bleek écht mogelijk: een mens totaal verbonden aan God. De Bijbeltekst hierboven is mijn favoriet. Jezus werd letterlijk opgetild aan het kruis, en daardoor figuurlijk verheven tot… koning van het heelal. Want hij doorstond deze test en was als eerste mens helemaal vol van God.

Nu weten we in welke richting we kunnen groeien.

Als ik Jezus' ‘superkrachten’ had, zou ik iedereen een lesje leren en showen dat ik toch lekker gelijk had…

Donderdag - Jezus zegt… wat?!

Jezus kwam in hun midden staan en zei: ‘Ik wens jullie vrede!’ Johannes 20:19-28

Jezus is na zijn opstanding nogal, eh, opstandig. Ik bedoel dat hij erg opvallend reageert op wie hem hadden laten stikken. Hij wenst ze vrede en gaat vrolijk met ze eten. En wie hem hadden doodgemarteld? Die lijkt hij zelfs compleet te negeren. Dat zou ik anders hebben gedaan, denk ik. Als ik zijn ‘superkrachten’ had, zou ik iedereen eens een lesje leren en showen dat ik toch lekker gelijk had… Zo gaat het. In de verhalen over Zeus wordt hij regelmatig gepakt en zelfs gedood, maar als hij terugkeert wreekt hij zich. Zo deden de Romeinse kiezers het en zo doen veel machtigen op aarde nog steeds. Steve Jobs keerde terug bij Apple en ontsloeg iedereen die lastig was. Superhelden in de films, ze kunnen zich zelden beheersen.

Jezus zegt ‘vrede’ en houdt een smakelijke maaltijd met ze

Vrijdag - Na achttien jaar…

Meteen ging ze rechtop staan en loofde God. Lucas 13:10-17

Ze staat met een vergroeide rug achterin de vrouwensectie van de synagoge. Verstopt. Maar Jezus, die aan het preken is, ziet haar wel en roept haar op het spreekgedeelte. Hij geneest haar, ze recht haar rug, eindelijk na achttien jaar, en ze looft God.

Onbekend verhaal, nietwaar? Ik merk dat veel trouwe Bijbellezers het niet kennen. Dat komt omdat we niet zien hoe revolutionair ook weer deze anekdote is. Lees het nog eens. Een vrouw op het spreekgedeelte - die God looft. Oftewel, voor het eerst niet een man die aan het woord is in de synagoge. En Jezus noemt haar vervolgens ook nog ‘dochter van Abraham’, een ongekend compliment voor een Joodse vrouw.

De emancipatie van vrouwen is nog steeds goed nieuws. Ook als kerk kunnen we er, zelfs in deze eeuw en in onze cultuur, nog verschil in maken.

Zaterdag - De top zoveel

Geld heb ik niet, maar wat ik wel heb, geef ik u. Handelingen 3:1-10

Ik zie om me heen voortdurend mensen excelleren. Ze geven zich ergens helemaal voor en worden er ongelooflijk goed in. Ik krijg telkens een ‘best of’ voorgeschoteld. En ik moet zeggen: daar voel ik me knap middelmatig bij.

Een bedelaar vraagt een aalmoes aan Petrus, maar die heeft hij niet. Hij heeft wel iets anders van God gekregen, een fraai portie genezingskracht, en die zet hij in. Die eerlijkheid van Petrus - daar zou ik wel wat meer van willen. Doen waar je goed in bent en al die duizenden anderen dingen niet.

Dat kan ik niet. Dat lukt me niet. Daar ben ik niet goed in. Dat heb ik niet. Dat zijn revolutionaire zinnetjes in onze cultuur. Je kwetsbaarheid tonen, dat is pas opstandig.

Reinier Sonneveld is theoloog en publicist. Ook geeft hij lezingen en preken en schrijft hij columns voor diverse christelijke media. Bovenstaande tekst verscheen eerder in de veertigdagenkalender van Tearfund editie 2017. Ook in 2021 schrijft Reinier mee aan de veertigdagenkalender met als thema Een wereld van verschil! Lees een week lang met Reinier mee over hoe je verschil kunt maken door de regels los te laten (Mattheus 13).