Afbeelding
Verhaal
19 september 2023
Elbert Smelt: ‘Blijf ons herinneren dat armoede en onrecht de wereld nog niet uit is’
Op 21 oktober vindt het Jubileumconcert van Tearfund plaats ter gelegenheid van ons 50-jarig bestaan. Het wordt een avond vol muziek en met inspirerende verhalen over armoede en rijkdom, over recht en onrecht. Tearfund-ambassadeur Trinity staat ook op het podium. In de aanloop richting het concert spraken wij met zanger Elbert Smelt.
Hoe is jullie relatie met Tearfund eigenlijk ooit begonnen?
‘O, dat gaat al best een tijd terug. Wij deden ooit in 2008 een optreden in de Lichtboog in Houten en tijdens het programma was er een collecte voor Tearfund. Wij kenden de organisatie al omdat mijn vader, en die van Johan en Niek natuurlijk, ooit in het bestuur zat. Die avond waren we nog geen ambassadeur, maar dat zijn we uiteindelijk wel geworden. Het verliep allemaal heel organisch, en ja, we zijn loyaal en inmiddels zijn we alweer vijftien jaar verder.’
Wat maakt dat je betrokken bent?
‘De eerste keer dat ik echt besefte wat de kracht was van Tearfund, was toen we voor EO Metterdaad met een camerateam een project bezochten van Tearfund in Peru. In dat land hebben we vroeger ook als kind een periode gewoond. Ik ontdekte eigenlijk hoe unsexy ontwikkelingswerk is. Het is soms een langdurig traject. Het zijn moeilijke omstandigheden waarin mensen verkeren, terwijl ze wel straalden vanwege de geestelijke ommezwaai die ze hadden meegemaakt. Ze toonden veerkracht en waren zelf opgestaan uit armoede. Zo indrukwekkend en zo aanstekelijk. Dat werkte ook uit op hun omgeving, maar ook op mij. Hoe moeizaam dingen ook gaan en hoe klein het ook begint: de impact is enorm. Dat heb ik van dichtbij mogen zien. Trouwens, bijzonder feitje: op de terugreis zijn op het vliegveld de videotapes gestolen. Veertig uur aan beeldmateriaal weg!’
Ik ontdekte hoe unsexy ontwikkelingswerk is
En toen?
‘Gelukkig heeft de verzekering van de EO alles gedekt en konden we een jaar later nogmaals naar Peru. Het was een totaal andere beleving, maar ook nu weer was mijn indruk: wat een ontzettend maatwerk is ontwikkelingswerk. We kwamen op dezelfde plekken maar daar hadden ze weer met nieuwe uitdagingen te maken gekregen. De robuustheid van de realiteit… Het bepaalde mij dit keer ook heel erg bij mijn rol. Het was een confrontatie met mezelf waarbij ik ongemak voelde.’
Wat bedoel je daarmee?
‘Ik was daar voor opnamen en dus voelde het steeds meer als werk. Kon ik bij het tweede keer horen van de verhalen dezelfde emotie voelen of tonen als bij die eerste keer? Ik werd een soort toeschouwer van mezelf. En eenmaal terug in Nederland pak je je leven gewoon weer op, terwijl je net schrijnende armoede hebt gezien. Hoe doe je dat? Dat is voor mij ook een belangrijk bestaansrecht van Tearfund. Tearfund moet ons eraan blijven herinneren dat armoede en onrecht de wereld nog niet uit zijn. Soms zien we het niet, onbewust of ongewild. Daarom is een blijvende bewustwording nodig, en moet dat wat buiten ons zicht is, getoond worden.’
Hoe dragen jullie daar als ambassadeur aan bij?
‘De armoede en onrecht die we hebben gezien, nemen we mee in onze liedjes. Op elk album en bij elk concert doen we wel een liedje waarin we die problematiek behandelen. ‘Brieven aan de hemel’ is bijvoorbeeld zo’n nummer. De tekst zegt: We kunnen samenleven, om de ander geven. Het is niet eerlijk en het lijkt alsof er niemand is die kijkt. Valt er nog wat te delen als wij alleen maar nemen. De wereld is van iedereen, dus wat doen wij?’
Vormt die keerzijde van armoede en onrecht niet een contrast met jullie muziek die toch vooral feestelijk is?
‘Nee, dat zo zien we dat niet. Het geeft juist betekenis aan het feest. Kijk, met feest vieren is natuurlijk niets mis, maar wanneer je de diepere laag van het leven niet kent of die niet hebt gezien, blijft het eigenlijk oppervlakkig. Het lijden en het vieren staan met elkaar in verbinding. Net zoals dat ook voor 50 jaar Tearfund geldt. Het is natuurlijk jammer dat de organisatie nog steeds moet bestaan, maar tegelijkertijd moet je die mijlpaal markeren. Kijk terug, kijk naar het moment en kijk vooruit. Je kunt pas echt genieten als je beseft hoe kostbaar het leven is en als je niet alleen staat maar verbonden bent met anderen.’
En dus is dat jubileumconcert op 21 oktober enorm belangrijk?
‘Precies. Het wordt een feest met bezinning, mooie en ontroerende momenten, nostalgie, lekker zingen en luisteren. Ik hoop dat iedereen die komt opnieuw zal voelen dat het leven niet altijd makkelijk is en dat het soms kan schuren. Maar het is meer dan de moeite waard om het te vieren!’
Kom zaterdag 21 oktober naar ons jubileumconcert
Tearfund bestaat 50 jaar en dat gaan we vieren met een avond vol muziek en met inspirerende verhalen over 50 jaar Tearfund. Over armoede en rijkdom. Over recht en onrecht. Dus neem je vrienden en familie mee en geniet van een avond vol goede muziek en verhalen. Het belooft een fantastische avond te worden met medewerking van Trinity, Mensenkinderen, Otto de Bruijne, Jolien Damsma en… een mystery guest!
