Werkgelegenheid voor jongeren door afvalrecycling

Wat is het probleem?

Oeganda kent geen gestructureerde afvalscheiding. Plastic afval wordt meestal illegaal verbrand. De verbrandingsgassen vervuilen de atmosfeer met kankerverwekkende toxines en stilstaand water in plastic afval biedt een perfecte broedplaats voor muskieten. Oeganda staat op nummer 6 van Afrikaanse landen met het hoogste aantal malariagevallen. Jaarlijks sterven er meer dan tienduizend mensen aan de ziekte.  

Door de slechte vuilverwerking komen plastic microdeeltjes in de voedselketen terecht. Geschat wordt dat een persoon per jaar wel 50.000 deeltjes binnenkrijgt. Zestig procent van de loslopende koeien in Oeganda gaat dood omdat ze (te veel) plastic hebben opgegeten.

Een andere grote uitdaging waar Oeganda met haar snelgroeiende bevolking mee te maken heeft, is de toegang van jongeren tot de arbeidsmarkt. Velen van hen hebben slechts (gedeeltelijk) de middelbare school doorlopen en maar een klein percentage kan doorstromen naar universitair onderwijs. Mbo- of hbo-opleidingen bestaan vrijwel niet. Daardoor is het perspectief op betaald werk voor jongeren in Oeganda niet erg hoopvol.

De oplossing van Eco Brixs

Gefrustreerd door het gebrek aan afvalbeheersystemen in Masaka, begonnen de initiatiefnemers van Eco Brixs in 2017 plastic te verzamelen in de achtertuin. Na 2 ton te hebben verzameld, werd een ​​eenvoudige plastic inzamelingsfaciliteit gestart, genaamd 'Masaka Recycling Initiative'. Met meer plastic dan ze aankonden, gingen ze op zoek naar effectievere manieren om plastic te recyclen. Op deze manier zouden ze lokale gemeenschappen en de economie kunnen ondersteunen.

Na 6 maanden onderzoek en kloppen op talloze deuren, ontwikkelden ze een innovatieve kunststof-zand-composiet-bestrating waarvan is bewezen dat deze sterker, lichter en duurzamer is dan beton. Inmiddels is Masaka Recycling Initiative uitgegroeid tot 'Eco Brixs', één van de grootste recyclingfaciliteiten buiten Kampala. 

Samenwerking met de kerken en scholen

Vervolgens werden kerkleiders en hun kerkleden bewust gemaakt van afvalverwerking. Zo ontstond het eerste gemeenschappelijke plastic-verzamelpunt net buiten de lokale St. Bruno kerk in Ssaza, een buitenwijk van Masaka. Sinds twee jaar wordt er maandelijks 2000 kilo plastic ingezameld. Door het succes van de actie, krijgt  Eco Brixs verzoeken om ook in andere districten dit bijzondere inzamelings- en verwerkingsmodel te introduceren.

De kerk heeft ook land beschikbaar gesteld om een Eco Brixs-verwerkingsfabriek te bouwen. De eerste fabriek is bijna afgebouwd in het stadje Masaka (Zuidwest-Oeganda).  Een paar kerkleiders, waaronder bisschop John Baptist Kaggwa, maken deel uit van het Oegandese bestuur van Eco Brixs. Deze gerespecteerde kerkleiders hebben ook politieke invloed. Tevens is de kerk de toegangspoort naar de omringende gemeenschap om draagvlak te creëren voor de inzameling van plastic afval .

Ook bewustwording en voorlichting is een belangrijke pijler van het werk van Eco Brixs. Op scholen leren leerlingen in Eco Clubs over het gevaar van plastic in het milieu en krijgen ze tips over hoe ze thuis het plasticgebruik kunnen verminderen. Dankzij contacten met het ministerie van Onderwijs zijn de Eco Clubs een nationale beweging aan het worden in heel Oeganda. 

Impact

Dit project werkt op een paar fronten tegelijkertijd. Eco Brixs wil waarde toekennen aan plastic door het afval te verzamelen, te verwerken en nieuwe producten te produceren. Daarnaast kan Eco Brixs voor elke 1000 kg plastic afval 84 euro uitbetalen aan gemeenschapsleden. Dit is voor hen een waardevolle aanvulling omdat het gemiddelde huishoudinkomen in Masaka rond de 36 euro per maand ligt. De Eco Brixs- aanpak creëert dus een win-winsituatie. Het komt het milieu en de (jeugd)werkgelegenheid ten goede.

Toekomstplannen

Na de bouw van de eerste fabriek in Masaka wordt gekeken naar opschaling van de plastic verwerking in andere Oegandese steden. Elke fabriek heeft de capaciteit om 20 ton plastic per maand te verwerken.

Bij toekomstige opschaling van Eco Brixs naar het stadje Arua in het noordwesten, is het de bedoeling dat werkloze jongeren uit de vluchtelingenkampen toegang krijgen tot betaald werk. Dit versterkt de strategie van Tearfund om over de grenzen (van Oeganda, DRC en Zuid-Soedan) heen te werken aan vredesopbouw samen met lokale kerken.

Eco Brixs wil na enkele jaren van investeringen (onder andere in een aantal plastic verwerkende machines) als gezond financieel bedrijf functioneren waar tientallen mensen maandelijks een salaris verdienen en waar eerlijke winstmarges worden gemaakt zodat het bedrijf kan blijven innoveren en uitbreiden in de toekomst.

Wat gaat het Eco Brixs-project opleveren?

• Minder zwerfafval, minder stank, schonere straten en een mooiere omgeving.
• Werkgelegenheid voor jongeren zodat ze hun (aanstaande) gezinnen kunnen onderhouden en weer nieuwe hoop krijgen. 40% van het Eco Brixs-team is onder de 21 jaar! Ongeveer 17% van de jongeren die plastic inzamelt, is tussen de 16 en 18 jaar.
• Kansen voor jongeren met een beperking op waardig participatie en betaald werk. De helft van het personeel heeft een fysieke of andere beperking. 
• Nieuw soort bouwsteen voor bestrating en wegenaanleg die goedkoper is dan de gangbare materialen.
• Via het systeem ‘cash4plastic’ kunnen de meest kwetsbaren in de gemeenschap plastic inzamelen om iets bij te verdienen. Eco Brixs kan momenteel elke maand € 1700 uitbetalen aan gemeenschapsleden die plastic inzamelen.  

Met jouw gift steun je het werk dat Tearfund in projecten als deze doet aan het verminderen van zwerfafval, klimaatvervuiling en werkgelegenheid voor jongeren.